در این مطلب می خواهیم درباره اجرای سازه بتنی در غرب تهران (اجرای سازه بتنی در کردان، سازه بتنی در غرب کوهک، سازه بتنی در منطقه ۲۲) بپردازیم.
ستون بتنی
مقدمه
ستون به عنوان یکی از اعضای اصلی سازه ساختمان می باشد که معمولا وظیفه تحمل و انتقال نیروهای فشاری را در راستای محور خود به عهده دارد که مقدار نیروهای فشاری به میزان بار وارده از سقف و تعداد طبقات بستگی دارد؛ لذا ستون عضوی است با رفتار فشاری.
ستون
ستون به عضوی گفته می شود که برای تحمل بار فشاری ناشی از تیرها و کف های ساختمان و انتقال آن به فونداسیون به کار می رود و نسبت ارتفاع به حد اقل بعد مقطع آن ، از ۳ بیشتر است. ستون ها مهمترین اجزای یک ساختمان بتنی می باشند ، بنابراین دقت در اجرای صحیح جزییات ستون از جمله آرماتوربندی ، قالب بندی و بتن ریزی، اثر بسزایی در استحکام کل ساختمان دارد .
مزایای سازه بتنی:
از مزایای سازه بتنی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ماده اصلی بتن که شن ، ماسه و سیمان می باشد، ارزان وتقریبا در تمام کشور قابل دسترسی است.
- سازه های بتنی در مقابل آتش سوزی مقاوم تر از سازه های ساخته شده با مصالح د یگر هستند.
- به علت قابلیت شکل پذیری بالای بتن، امکان ساخت انواع سازه های بتنی نظیر پل، ستون و … به اشکال مختلف میسر است.
- سازههای بتنی در مقابل حرارت زیاد ناشی از آتش سوزی بسیار مقاوم اند. آزمایش ها نشان داده اند که در صورت ایجاد حرارتی معاد ل ۱۰۰۰درجه سانتی گراد بر روی یک نمونه بتن آرمه، حداقل یک ساعت طول میکشد تا دمای فولاد داخل بتن، که با یک لایه بتنی (پوشش بتن) با ضخامت۵/۲ سانتی متر پوشیده شده است، به ۵۰۰ د رجه سانتی گراد برسد.
انواع ستون های بتنی از نظر شکل مقطع :
- ستون های با مقطع مربع
- ستون های با مقطع مستطیل
- ستون های با مقطع چند ضلعی منتظم
- ستون های با مقطع د ایره
میلگرد گذاری ستون ها :
حد اقل تعداد میلگرد های طولی به شرح زیر است:
الف) میلگرد های مقطع مربع ۴ عدد
ب) میلگرد های مقطع مستطیل ۶ عدد
ج) میلگرد های مقطع چند ضلعی منتظم به تعد اد اضلاع
د) میلگرد های مقطع د ایره ای ۶ عدد
خاموت
در طراحی و محاسبات سازه تعداد میلگردهای طولی در مقاطع فوق برای ساختمان ها با توجه به بارهای وارده تغییر می کند.
برای جلوگیری از بیرون زدگی آرماتورهای طولی د ر اثر کمانش ، تحمل نیروهای برشی و جلوگیری از گسترش ترک از خاموت استفاد ه می شود.
قطر خاموت و فاصلۀ آنها از یکدیگر با توجه به نیروهای وارده طراحی و محاسبه می شود.
در برخی مواقع با توجه به تعداد میلگردهای طولی ستون و نحوه قرارگرفتن آنها در مقطع لازم است از خاموت دوبل یا سنجاقک به همراه خاموت استفاد ه گردد.
انواع معمول خاموت گذاری برای آرایش مختلف میلگرد های طولی را د ر (شکل ۲) مشاهد ه می کنید.
دور پیچ یا مار پیچ:
به خاموت یکپارچه ای که دور میلگردهای اصلی ستون های با مقطع دایره ، به کار می رود دورپیچ یا مار پیچ گفته می شود .
چند نکته د ر مورد مارپیچ ها :
- مارپیچ ها باید از میلگرد پیوسته باشد .
- در هر گام مارپیچ فاصلۀ آزاد میلگردها باید بین ۵/۲ تا ۵/۷ سانتی متر در نظر گرفته شود .
- قطر میلگردهای مصرفی د ر مارپیچ نباید از ۶ میلی متر کمتر باشد .
- گام مار پیچ نباید از قطر هستۀ بتنی داخل مار پیچ تجاوز نماید .
تصاویری از خرابی ستون بتنی :
با توجه به آسیب پذیر بود ن آرماتورها د ر برابر رطوبت ، همچنین کاهش مقاومت آرماتورها د ر صورت وقوع آتش سوزی و گرم شد ن بیش از حد ، لازم است میلگرد ها توسط لایه ای از بتن پوشید ه شود .
فاصله بین رویه میلگرد ها اعم از طولی و عرضی تا نزد یک ترین سطح آزاد بتن را پوشش بتن یا کاور می گویند.
ضخامت کاور باید به حد ی باشد که آرماتور را د ر برابر عوامل ذکر شد ه محافظت نماید .
حد اقل پوشش بتنی بستگی به وضعیت محیطی محل اجرا د ارد. وضعیت های محیطی مختلف عبارت اند از :
ملایم، متوسط ، شد ید ، بسیار شد ید و فوق العاد ه شد ید.
د ر جد ول (۱) حد اقل پوشش بتنی ، طبق آیین نامه بتن ایران آمد ه است .
طبق آیین نامه بتن ایران و مقررات ملی ساختمان ، انواع شرایط محیطی مؤثر بر بتن (پوشش بتنی) به پنج دسته به شرح زیر تقسیم می شود :
۱) شرایط محیطی ملایم : به شرایطی اطلاق می شود که در آن هیچ نوع عامل مهاجمی از قبیل رطوبت ، تعریق تروخشک شدن متناوب ، یخ زدن و ذوب شدن ، سرد و گرم شدن متناوب ، تماس با خاک مهاجم ، مواد خورنده ، فرسایش شدید ، عبور وسایل نقلیه یا ضربه موجود نباشد .
۲) شرایط محیطی متوسط : به شرایطی اطلاق می شود که در آن قطعات بتنی ، در معرض رطوبت و گاهی تعریق قرار می گیرند . قطعاتی که به طور دائم با خاک های غیر مهاجم یا آب تماس دارند یا زیر آب با PH بیشتر از ۵ قرار می گیرند دارای شرایط محیطی متوسط تلقی می شوند .
۳) شرایط محیطی شدید : به شرایطی اطلاق می شود که در آن قطعات بتنی در معرض رطوبت یا تعریق شدید یا تر و خشک شدن متناوب یا یخ زدگی سطحی قرار می گیرند .
۴) شرایط محیطی بسیار شدید: به شرایطی اطلاق می شود که د ر آن قطعات بتنی در معرض گازها ، مایعات مواد خورند ه، یا رطوبت همراه با یخ زدگی شد ید قرار می گیرند.
۵) شرایط محیطی بسیار شد ید : به شرایطی اطلاق می شود که در آن قطعات بتنی در معرض فرسایش شد ید، عبور وسایل نقلیه ، یا آب فاضلاب جاری با PH حد اکثر ۵ قرار می گیرند .